Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) Hesaplama

Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), üniversite sınavlarında önemli bir rol oynayan ve adayların lise başarılarının üniversite yerleştirme puanlarına yansıtılmasını sağlayan bir puandır. Bu makalede, OBP'nin ne olduğunu, nasıl hesaplandığını, yerleştirme puanlarına nasıl eklendiğini ve diğer önemli detayları inceleyeceğiz.

OBP nedir?

Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), öğrencinin lisedeki akademik başarısını ölçen ve üniversite yerleştirme puanlarına katkı sağlayan bir puandır. OBP, öğrencinin lise diploma notunun 5 ile çarpılması sonucu elde edilir ve 0 ile 500 arasında bir değer alır.

OBP, üniversite sınavlarında elde edilen puanlara eklenerek yerleştirme puanlarının hesaplanmasında kullanılır. Bu sayede, lisede başarılı olan öğrencilerin üniversite yerleştirmelerinde avantaj sağlaması amaçlanmaktadır.

OBP nasıl hesaplanır?

Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), öğrencinin lise diploma notunun 5 ile çarpılmasıyla hesaplanır:

OBP = Diploma Notu × 5

Diploma notu, öğrencinin lisedeki tüm derslerinin ağırlıklı not ortalamasıdır ve 0-100 aralığında bir değer alır. Örneğin, diploma notu 85 olan bir öğrencinin OBP'si şu şekilde hesaplanır:

OBP = 85 × 5 = 425

Diploma notu, lise eğitimi boyunca alınan tüm derslerin kredileri ve notları dikkate alınarak hesaplanır. Diploma notunun hesaplanmasında, her dersin haftalık ders saati o dersin kredisi olarak kabul edilir ve her dönem için ayrı ayrı ağırlıklı not ortalaması hesaplanır. Daha sonra, tüm dönemlerin ağırlıklı not ortalaması alınarak diploma notu belirlenir.

OBP, yerleştirme puanlarına nasıl eklenecektir?

OBP'nin yerleştirme puanlarına eklenmesi, adayın durumuna göre farklılık gösterir. OBP'nin yerleştirme puanlarına eklenmesinde iki önemli faktör vardır:

1. Aday daha önce bir yükseköğretim programına yerleştirilmiş mi?

Eğer aday daha önce herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilmemişse, OBP'si 0.6 katsayısı ile çarpılarak yerleştirme puanına eklenir:

Yerleştirme Puanı = Sınav Puanı + (OBP × 0.6)

Eğer aday daha önce herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilmişse, OBP'si 0.3 katsayısı (0.6 × 0.5 = 0.3) ile çarpılarak yerleştirme puanına eklenir:

Yerleştirme Puanı = Sınav Puanı + (OBP × 0.3)

2. Aday meslek lisesi mezunu mu ve alanıyla ilgili bir program mı tercih ediyor?

Meslek lisesi mezunları, alanlarıyla ilgili bir yükseköğretim programını tercih ettiklerinde ek puan alırlar. Bu durumda, OBP'ye ek olarak, diploma notunun 0.06 ile çarpımı sonucu elde edilen bir puan daha yerleştirme puanına eklenir:

Yerleştirme Puanı = Sınav Puanı + (OBP × 0.6) + (Diploma Notu × 0.06)

Eğer aday daha önce bir yükseköğretim programına yerleştirilmişse, bu ek puan da 0.5 katsayısı ile çarpılır:

Yerleştirme Puanı = Sınav Puanı + (OBP × 0.3) + (Diploma Notu × 0.03)

Meslek lisesi mezunları ilgili alanları seçmeleri durumunda ek puan alacaklar mı?

Evet, meslek lisesi mezunları, alanlarıyla ilgili bir yükseköğretim programını tercih ettiklerinde ek puan alırlar. Bu ek puan, diploma notunun 0.06 ile çarpılması sonucu elde edilir ve yerleştirme puanına eklenir.

Örneğin, diploma notu 85 olan bir meslek lisesi mezunu, alanıyla ilgili bir program tercih ettiğinde şu ek puanı alır:

Ek Puan = 85 × 0.06 = 5.1

Bu ek puan, adayın OBP katkısına ek olarak yerleştirme puanına eklenir. Ancak, aday daha önce bir yükseköğretim programına yerleştirilmişse, bu ek puan da 0.5 katsayısı ile çarpılır:

Ek Puan (yerleşmiş aday için) = 85 × 0.06 × 0.5 = 2.55

Meslek lisesi mezunlarının hangi programların kendi alanlarıyla ilgili olduğu, ÖSYM tarafından belirlenir ve sınav kılavuzunda yayımlanır.

Önceki yılın yerleştirmesinde bir programa yerleşenler için katsayı ne olacak?

Daha önce herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilmiş adaylar için OBP katsayısı 0.5 ile çarpılır. Yani, normal durumda 0.6 olan OBP katsayısı, daha önce yerleşmiş adaylar için 0.3 (0.6 × 0.5) olur.

Bu kural, adayın daha önce yerleştiği programa kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın uygulanır. Aday, daha önce yerleştiği programa kayıt yaptırmamış olsa bile, OBP katsayısı 0.5 ile çarpılır.

Ayrıca, meslek lisesi mezunlarının alanlarıyla ilgili programları tercih etmeleri durumunda aldıkları ek puan da, daha önce bir yükseköğretim programına yerleştirilmiş adaylar için 0.5 ile çarpılır.

Bu uygulama, yükseköğretim programlarına yeni mezun adayların yerleşme şansını artırmak ve sınav sisteminin tekrar tekrar kullanılmasını önlemek amacıyla getirilmiştir.

OBP'nin önemi ve yerleştirme puanlarına etkisi

OBP, üniversite yerleştirme puanlarına önemli bir katkı sağlar. Özellikle, sınav puanları birbirine yakın olan adaylar arasında OBP farkı, yerleştirme sıralamasını belirleyici olabilir.

Örneğin, diploma notu 100 olan bir adayın OBP'si 500'dür ve bu, yerleştirme puanına maksimum 300 puan (500 × 0.6) katkı sağlar. Bu, özellikle yüksek puanlı programlarda önemli bir avantaj oluşturabilir.

Ayrıca, meslek lisesi mezunlarının alanlarıyla ilgili programları tercih etmeleri durumunda aldıkları ek puan da, yerleştirme sıralamasında avantaj sağlar.

Bu nedenle, lise eğitimi boyunca yüksek not ortalaması elde etmek, üniversite sınavlarında başarılı olmak kadar önemlidir.