Brütten Nete Maaş Hesaplama
Brütten nete maaş hesaplama, çalışanların brüt maaşlarından yapılan kesintileri ve elde edecekleri net maaşı hesaplama işlemidir. Bu makalede, brüt ve net maaş kavramlarını, brütten nete dönüşüm sürecini, kesintileri ve hesaplama yöntemlerini detaylı olarak inceleyeceğiz.
Net ücret nedir?
Net ücret, çalışanın brüt maaşından SGK primleri, işsizlik sigortası, gelir vergisi ve damga vergisi gibi yasal kesintiler düşüldükten sonra eline geçen tutardır. Çalışanlar genellikle maaş bordrosunda net ücret tutarını görür ve bu tutar banka hesaplarına yatırılır.
Net ücret, çalışanın gerçek satın alma gücünü yansıtır ve kişisel bütçe planlaması için önemli bir göstergedir. İş görüşmelerinde konuşulan maaş genellikle net maaştır, ancak iş sözleşmelerinde brüt maaş belirtilir.
Brüt ücret nedir?
Brüt ücret, çalışana ödenen ve hiçbir kesinti yapılmamış toplam ücrettir. İş sözleşmelerinde belirtilen ve işverenin çalışana ödemeyi taahhüt ettiği tutardır. Brüt ücret üzerinden yasal kesintiler yapılarak net ücret hesaplanır.
Brüt ücret, çalışanın işverene olan toplam maliyetini tam olarak yansıtmaz. İşveren, brüt ücret üzerinden ayrıca SGK işveren payı ve işsizlik sigortası işveren payı gibi ek maliyetlere katlanır.
Brütten net ücret nasıl hesaplanır?
Brüt ücretten net ücrete geçiş, belirli yasal kesintilerin yapılmasıyla gerçekleşir. Bu kesintiler şunlardır:
1. SGK Primi (İşçi Payı)
Brüt ücretin %14'ü oranında SGK primi kesilir. Bu kesinti, çalışanın sağlık sigortası ve emeklilik haklarını finanse eder.
2. İşsizlik Sigortası Primi (İşçi Payı)
Brüt ücretin %1'i oranında işsizlik sigortası primi kesilir. Bu kesinti, çalışanın işsiz kalması durumunda belirli bir süre işsizlik maaşı alabilmesini sağlar.
3. Gelir Vergisi
SGK primi ve işsizlik sigortası primi düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden gelir vergisi hesaplanır. Gelir vergisi, artan oranlı bir vergidir ve yıllık gelir dilimlerine göre %15, %20, %27, %35 ve %40 oranlarında uygulanır.
4. Damga Vergisi
Brüt ücret üzerinden binde 7,59 oranında damga vergisi kesilir. Bu vergi, resmi belgelerin yasal geçerliliğini sağlamak için alınır.
5. Asgari Geçim İndirimi (AGİ)
AGİ, çalışanın medeni durumu ve çocuk sayısına göre hesaplanan ve gelir vergisinden düşülen bir indirimdir. AGİ, net maaşı artırıcı bir etkiye sahiptir.
Brütten nete hesaplama formülü şu şekildedir:
- SGK Primi = Brüt Ücret × 0.14
- İşsizlik Sigortası Primi = Brüt Ücret × 0.01
- Gelir Vergisi Matrahı = Brüt Ücret - SGK Primi - İşsizlik Sigortası Primi
- Gelir Vergisi = Gelir Vergisi Matrahı × İlgili Vergi Oranı
- Damga Vergisi = Brüt Ücret × 0.00759
- Net Ücret = Brüt Ücret - SGK Primi - İşsizlik Sigortası Primi - Gelir Vergisi - Damga Vergisi + AGİ
Hesaplamalarda damga vergisi oranı nedir?
Damga vergisi, resmi belgelerin yasal geçerliliğini sağlamak için alınan bir vergidir. Ücret bordroları için damga vergisi oranı binde 7,59'dur (0,00759). Bu oran, brüt ücret üzerinden hesaplanır.
Örneğin, brüt ücreti 10.000 TL olan bir çalışanın damga vergisi şu şekilde hesaplanır:
Damga Vergisi = 10.000 TL × 0,00759 = 75,90 TL
Damga vergisi oranları, her yıl yeniden değerleme oranında artırılabilir, bu nedenle güncel oranları takip etmek önemlidir.
Brütten nete dönüşümün kısa bir yolu var mıdır?
Brütten nete dönüşüm için kesin bir kısa yol yoktur, çünkü hesaplama birçok faktöre bağlıdır. Ancak, yaklaşık bir hesaplama için şu formül kullanılabilir:
Net Ücret ≈ Brüt Ücret × 0.7
Bu formül, ortalama bir kesinti oranı varsayımına dayanır ve kesin sonuç vermez. Doğru hesaplama için, tüm kesinti kalemlerini ve güncel oranları dikkate almak gerekir.
Daha doğru bir hesaplama için, yukarıda belirtilen adımları takip etmek veya online hesaplama araçlarını kullanmak daha uygundur.
İşveren maliyeti nedir?
İşveren maliyeti, çalışana ödenen brüt ücretin yanı sıra işverenin yasal olarak ödemekle yükümlü olduğu ek maliyetleri içerir. Bu maliyetler şunlardır:
1. SGK Primi (İşveren Payı)
Brüt ücretin %15,5'i oranında SGK işveren payı ödenir.
2. İşsizlik Sigortası Primi (İşveren Payı)
Brüt ücretin %2'si oranında işsizlik sigortası işveren payı ödenir.
Toplam işveren maliyeti şu şekilde hesaplanır:
İşveren Maliyeti = Brüt Ücret + SGK İşveren Payı + İşsizlik Sigortası İşveren Payı
İşveren Maliyeti = Brüt Ücret × (1 + 0.155 + 0.02) = Brüt Ücret × 1.175
Yani, işveren bir çalışana brüt ücret olarak 10.000 TL ödüyorsa, toplam maliyeti 11.750 TL'dir.
Uyarı: Bu makaledeki bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve vergi mevzuatındaki değişiklikler nedeniyle güncel olmayabilir. Kesin bilgi için bir mali müşavir veya vergi uzmanına danışmanız önerilir.