İnşaat alanı hesaplama, bir yapının toplam alanını, yapı oturum alanını ve kat sayısını belirlemek için kullanılan önemli bir hesaplama yöntemidir. Bu makalede, inşaat alanı hesaplama ile ilgili temel kavramları, TAKS, KAKS, emsal ve gabari gibi önemli terimleri ve hesaplama yöntemlerini detaylı olarak inceleyeceğiz.

Toplam İnşaat Alanı Nedir?

Toplam inşaat alanı, bir yapının tüm katlarının alanlarının toplamıdır. Bu alana bodrum katlar, çatı katları, asma katlar ve normal katlar dahildir. Toplam inşaat alanı, bir binanın büyüklüğünü ve kapasitesini belirleyen en önemli parametrelerden biridir.

Zemin Kat 1. Kat 2. Kat 3. Kat 4. Kat Toplam İnşaat Alanı

TAKS Nedir?

TAKS (Taban Alanı Kat Sayısı), bir parselin üzerine yapılacak binanın taban alanının parsel alanına oranıdır. TAKS, bir parselin ne kadarının yapı ile kaplanabileceğini belirler. Örneğin, TAKS değeri 0.40 olan bir parselde, parsel alanının en fazla %40'ı yapı ile kaplanabilir.

TAKS = Yapı Oturum Alanı / Parsel Alanı

KAKS (Emsal) Nedir?

KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı) veya Emsal, bir parselde yapılabilecek toplam inşaat alanının parsel alanına oranıdır. KAKS, bir parselde ne kadar yapı yapılabileceğini belirler. Örneğin, KAKS değeri 2.00 olan bir parselde, parsel alanının 2 katı kadar toplam inşaat alanı oluşturulabilir.

KAKS (Emsal) = Toplam İnşaat Alanı / Parsel Alanı

Gabari Nedir?

Gabari, bir yapının maksimum yüksekliğini belirleyen sınırdır. Gabari, genellikle metre cinsinden ifade edilir ve imar planlarında belirtilir. Gabari, bir bölgedeki yapıların yükseklik açısından uyumlu olmasını sağlar ve şehir siluetinin korunmasına yardımcı olur.

Toplam İnşaat Alanı Nasıl Hesaplanır?

Toplam inşaat alanı, parsel alanı ve emsal (KAKS) değeri kullanılarak hesaplanabilir:

Toplam İnşaat Alanı = Parsel Alanı × Emsal (KAKS)

Örneğin, 500 m² alana sahip bir parselde emsal değeri 1.50 ise:

  • Toplam İnşaat Alanı = 500 m² × 1.50 = 750 m²

Yapı Oturum Alanı Nasıl Hesaplanır?

Yapı oturum alanı, parsel alanı ve TAKS değeri kullanılarak hesaplanabilir:

Yapı Oturum Alanı = Parsel Alanı × TAKS

Örneğin, 500 m² alana sahip bir parselde TAKS değeri 0.40 ise:

  • Yapı Oturum Alanı = 500 m² × 0.40 = 200 m²

İnşa Edilebilecek En Fazla Kat Sayısı Nasıl Hesaplanır?

İnşa edilebilecek en fazla kat sayısı, toplam inşaat alanının yapı oturum alanına bölünmesiyle hesaplanabilir:

Kat Sayısı = Toplam İnşaat Alanı / Yapı Oturum Alanı

Örneğin, toplam inşaat alanı 750 m² ve yapı oturum alanı 200 m² ise:

  • Kat Sayısı = 750 m² / 200 m² = 3.75

Bu durumda, 3 tam kat ve bir de %75 oranında bir kat (örneğin çatı katı) inşa edilebilir.

İmar Planlarında İnşaat Alanı Hesaplama

İmar planları, bir bölgedeki yapılaşma koşullarını belirleyen resmi dokümanlardır. İmar planlarında, TAKS, KAKS, gabari gibi değerler belirtilir ve bu değerler kullanılarak inşaat alanı hesaplamaları yapılır.

İmar planlarında belirtilen yapılaşma koşullarına uygun olarak inşaat alanı hesaplaması yapmak, projenin yasal gerekliliklere uygun olmasını sağlar ve imar izni alınmasını kolaylaştırır.

İnşaat Alanı Hesaplamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

İnşaat alanı hesaplarken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:

  • İmar Planı Değişiklikleri: İmar planları zaman içinde değişebilir, bu nedenle güncel imar planını kontrol etmek önemlidir.
  • Özel Durumlar: Bazı özel durumlarda (örneğin, köşe parseller, eğimli araziler) farklı hesaplama yöntemleri kullanılabilir.
  • İstisnalar: Bazı yapı elemanları (örneğin, asansör boşlukları, ortak alanlar) toplam inşaat alanı hesaplamasına dahil edilmeyebilir veya farklı oranlarda dahil edilebilir.
  • Yerel Yönetmelikler: Her belediyenin kendi imar yönetmeliği olabilir ve bu yönetmelikler farklı hesaplama yöntemleri içerebilir.

Sonuç

İnşaat alanı hesaplama, bir yapının tasarımında ve inşasında önemli bir rol oynar. TAKS, KAKS, emsal ve gabari gibi kavramları anlamak ve doğru hesaplamalar yapmak, projenin yasal gerekliliklere uygun olmasını ve optimal şekilde tasarlanmasını sağlar.

Yukarıda açıklanan formüller ve örnekler, temel inşaat alanı hesaplamalarını yapmanıza yardımcı olacaktır. İnşaat alanı hesaplayıcımızı kullanarak, bu hesaplamaları hızlı ve doğru bir şekilde yapabilirsiniz.

Uyarı: Bu makaledeki bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. İnşaat projelerinizde, güncel imar planlarını ve yerel yönetmelikleri dikkate almanız ve profesyonel destek almanız önerilir.